بررسی نگرش مردم محلی نسبت به اثرات اقتصادی– اجتماعی تغییر کاربری زمین در ذخیره‌گاه زیست‌کره ارسباران

زمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظت‌شده به‌خصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دست‌یابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرش‌های مردم محلی می‌تواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و به‌شناسایی مشکلات و تشخیص راه‌حل‌های بالقوه یاری رساند. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی نگرش و دیدگاه‌های مردم ذخیره‌گاه زیست‌کره ارسباران نسبت به اثرات اقتصادی– اجتماعی تغییر کاربری زمین پرداخته است. روش بررسی: بدین منظور 367 پرسش‌نامه با تعداد 24 سؤال با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی تعیین و در سه زون مرکزی، سپر و بینابینی ذخیره­گاه از طریق مصاحبه حضوری با مردم تکمیل شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه ارزیابی شد. یافته‌ها: بررسی پاسخ­ها نشان داد که مردم در تصمیمات خود، مقیاس قابل‌لمس را در نظر دارند و به همین دلیل اثر اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین در سطح منطقه­ای و محلی اهمیت بیش­تری برایشان دارد. بحث و نتیجه‌گیری: اهالی منطقه ضرورت حفظ کاربری­ها را درک کرده اما  نشان دادند که اولویتشان توجه به مسایل اقتصادی اجتماعی و وضعیت معیشتی خود بر نحوه حفظ کاربری­ها است. مردم در پاسخ‌هایشان، انتخاب خردگرا را به‌خوبی نشان دادند و با توجه به نیازهای کنونی و آتی خود، کاربری‌های مفید برای آینده منطقه را برشمردند. استفاده از نظرات مردم می‌تواند مدیران را در شناخت نیازهای آنان به‌عنوان نیروهای محرکه مستقیم تغییر کاربری زمین در منطقه آشنا کرده و به سمت تدوین برنامه‌های برد-برداز طریق مدیریت کاربری زمین پیش ببرد.